این طرح اختلاط اگرچه تا حدودی ساده به‌نظر می‌رسد اما با توجه به‌نوع محصول تولیدی و نقش و وظایفی که قطعه‌بتنی پس‌از تولید بر‌عهده خواهد‌داشت، ریزه‌کاری‌ها و نکات فراوانـی در فرآینـد تولید آن باید رعایت شود.

به‌عنوان مثال آنچه از یک جدول با کیفیت انتظار‌می رود، نفوذ‌ناپذیری مقابل آب، مقاومت خمشی بالا، مقاومت برابر یخ‌زدگی و در‌نهایت دارا‌بودن عنصر زیبایی است درحالی‌که کفپوش‌های بتنی باید مقابل سایش از خود مقاومت نشان‌داده و تحت‌تأثیر اشعه خورشید تغییر رنگ ندهند.

بنابراین ساخت انواع خاصی از محصولات بتنی، نیازمند اعمال تمهیدات‌‌متفاوت و متنوعی در‌جریان تولید‌است که باید در مواردی همچون دانه‌بندی، درصد سیمان و بهره‌گیری از افزودنی‌ها لحاظ شود.

جریان تولید قطعه‌بتنی با خرد‌شدن مصالح در دستگاه‌های سنگ‌شکن آغاز‌می‌شود. سنگ شکن‌ها به‌وسیله نوار‌ نقاله‌ها با سرندها مرتبط هستند. سرند این قابلیت را دارد که با مش‌های متنوع خود، اجزای مختلف مصالح شامل قلوه، ماسه و شن را از یکدیگر جدا کند.

در این مرحله مصالح‌سنگی مورد استفاده آماده‌شده‌اند اما با‌توجه به‌ضرورت پاکیزگی مصالح برای تولید یک محصول با کیفیت، باید مورد شستشو و فیلر‌گیری قرار‌گیرند. با اجرای عملیات شستشو و فیلر‌گیری، حالا مصالح می‌توانند در پشت دستگاه بچینگ قرار‌گیرند. این دستگاه با توزین‌دقیق مصالح و آب مورد‌نیاز، آنها را مخلوط‌کرده و در قالب دستگاه‌پرس می‌ریزد. عملیات پرس 20 تا 25 ثانیه به‌طول می‌انجامد و پس از آن قطعه‌بتنی باید حداقل 24 ساعت در محیط کارخانه باقی بماند.

آشنایی با افزودنی‌های تولید بتن

معمولا به جای استفاده از یک سیمان بخصوص، این امکان وجود دارد که بعضی از خواص سیمانهای معمولی مورد استفاده را به وسیله ترکیب کردن آن با یک افزودنی تغییر داد. قابل توجه اینکه نباید عبارات "مواد ترکیبی" و "مواد افزودنی" با معانی مترادف به کار روند، زیرا مواد ترکیبی موادی هستند که در مرحله تولید به سیمان اضافه می‌شوند در حالی که مواد افزودنی در مرحله مخلوط کردن به بتن اضافه می‌شوند. افزودنی‌های شیمیایی اساسا عبارتند از:تقلیل دهنده‌های آب، کندگیر کننده‌ها و تسریع کننده‌های گیرش  بوده و در ضمن افزودنی‌های دیگری نیز وجود دارند که هدف اصلی از کاربرد آنها محافظت بتن از اثرات زیان آور یخ زدگی و ذوب یخ است.

تسریع کننده‌ها :افزودنی‌هایی هستند که سخت شدگی بتن را تسریع می‌کنند و مقاومت اولیه بتن را بالا می‌برند. چند نمونه از تسریع کننده‌ها عبارتند از: کربنات سدیم، کلرورآلومینیوم، کربنات پتاسیم، فلوئورور سدیم، آلومینات سدیم، نمک‌های آهن و کلرور کلسیم

کندگیر کننده‌ها :افزودنی‌هایی هستند که زمان گیرش بتن را به تاخیر می‌اندازند. این مواد در هوای خیلی گرم که زمان گیرش معمولی بتن کوتاه می‌شود و همچنین برای جلوگیری از ایجاد ترک‌های ناشی از گیرش در بتن ریزی‌های متوالی مفید می‌باشند. به عنوان چند نمونه از کندگیر کننده‌ها می‌توان از

شکر، مشتقات هیدروکربنی، نمک‌های محلول روی و براتهای محلول نام برد    

تقلیل دهنده‌های آب(روان کننده‌ها):این افزودنی‌ها به سه منظور به کار می‌روند:

۱-رسیدن به مقاومتی بالاتر به وسیله کاهش نسبت آب به سیمان

۲-رسیدن به کارایی مشخص با کاهش مقدار سیمان مصرفی و نتیجتا کاهش حرارت هیدراتاسیون در توده بتن.

۳-سادگی بتن ریزی به وسیله افزایش کارایی در قالب هایی با آرماتور انبوه و موقعیت‌های غیرقابل دسترسی

*افزودنی‌های تقلیل دهنده آب تحت عنوان تیپ A دسته بندی می‌شوند؛ لیکن اگر افزودنی‌ها همزمان با کاهش نیاز به آب باعث تاخیر در گیرش نیز بشوند تحت عنوان تیپ D طبقه بندی می‌شوند. اگر این روان کننده‌ها باعث تسریع در گیرش شوند تیپ E نامیده می‌شوند

 افزودنی‌های روان‌کننده به‌منظور کاستن از میزان آب مورد‌استفاده در بتن، مصرف‌می‌شوند. آب اگرچه در جریان تولید باعث پخش و اختلاط بهتر بتن می‌شود اما میزان اضافه آن پس از تبخیر، سبب به وجود‌آمدن فضای‌خالی درون بتن آن‌هم بیش‌از حد مورد‌انتظار خواهد‌شد. بنابراین روان کننده‌ها این مزیت را خواهند‌داشت که ضمن روان‌سازی مخلوط بتنی در‌حین تولید، میزان فضای ناشی‌از تبخیر آب را کاهش‌دهند. با‌استفاده از‌این نوع افزودنی‌ها، مصالح‌سنگی در جریان تولید جای آب را گرفته و علاوه بر افزایش وزن مخلوط بتنی، استحکام آن بیشتر می‌شود.

  پودر سیلیس: این نوع‌ افزودنی بیشتر در‌جریان تولید دال‌های‌بتنی مورد استفاده قرار‌می‌گیرد. سیلیس در‌واقع با ایجاد بار الکتریکی منفی به روان‌تر‌شدن و پخش هر چه بهتر بتن در سطح قالب کمک‌می‌کند. پودرسیلیس همچنین به‌دلیل ترکیبات‌خاص خود قادر‌است تا نقش سیمان را در‌افزایش استحکام بتن بر‌عهده‌‌بگیرد. بنابراین در‌مواقعی که به‌منظور ایجاد استحکام بیشتر در بتن نمی‌توان از حد‌مجاز سیمان‌مصرفی‌ فراتر رفت، افزودنی سیلیس بدون تأثیر در افزایش وزن محصول، میزان مقاومت آن را افزایش می‌دهد.

   افزودنی‌های هواساز: این نوع افزودنی‌ها بیشتر در محصولاتی مورد استفاده قرار‌می‌گیرند که در‌معرض نفوذ آب و یخ‌زدگی قرار‌دارند. هوا سازها با ایجاد حباب‌های میکروسکوپی خاصیت مخرب لوله‌های مویین در ساختار بتن را از بین‌برده و در‌نتیجه مانع از نفوذ حجم زیاد آب به‌داخل بتن و یخ‌زدگی آن در فصل سرما می‌شوند.

آشنایی با آزمایش‌های متداول بتن

یک معدن مناسب برای استخراج مصالح‌سنگی قابل‌استفاده در بتن، معدنی است که مصالح آن مقابل فشار و سایش مقاوم‌باشد. برای ‌اطلاع از میزان ویژگی‌های مورد‌نظر در مصالح‌بتنی، آزمایش‌های کنترل‌کیفی بتن از لحظه انتخاب مصالح‌سنگی، سیمان و حتی آب مورد‌نیاز در فرآیند تولید آغازشده و در‌حین تولید و حتی پس‌از حصول نتیجه و تولید محصول‌نهایی ادامه‌می‌یابد. در میان آزمون‌های مربوط‌به کیفیت بتن،  5‌ آزمون‌ذیل از همه متداول‌تر است:

1- آزمون دانه‌بندی: تناسب اندازه دانه‌ها در مخلوط‌بتنی یک معیار مهم در سنجش کیفیت‌محصول تولید‌شده است. البته این بدان‌معنا نیست که یک مخلوط بتنی خوب از دانه‌هـای هـم‌انـدازه تشکیل ‌شده‌باشد بلکه باید مخلوط متناسبی از اندازه‌ها‌ی مختلف باشد. به زبان ساده‌تر باید در میان دو دانه‌سنگی هم اندازه، دانه‌ای کوچکتر قرار‌گیرد و به‌همین میزان در میان دو دانه کوچکتر هم دانه‌ای ریزتر وجود‌داشته باشد. آزمون دانه‌بندی درواقع میزان‌تناسب اندازه دانه‌های مختلف با یکدیگر را می‌سنجد.

2- آزمون ارزش شنی: مصالح‌سنگی بر‌اساس اندازه به ترتیب به قلوه سنگ، شن، ماسه، سیلت و کلی تقسیم می‌شوند. یک مخلوط بتنی مناسب مخلوطی است که عاری از کلی یا همان خاک رس باشد. در‌واقع رس با کاهش مقاومت‌بتن، کیفیت این محصول را کاهش‌می‌دهد. پس ارزش شنی بالا نشان‌دهنده میزان ناچیز رس در‌میان مصالح است.

 3 و 4- آزمون‌های مقاومت‌فشاری و خمشی: این دو آزمون روی محصول تولید‌شده انجام‌می‌شود. هرقطعه‌بتنی به‌منظور تحمل بارهای سازه‌ای و ترافیکی باید مقاومت قابل‌قبولی داشته‌باشد. مقاومت فشاری مربوط به‌میزان تحمل بتن مقابل بار‌های وارده است و با افزایش‌فشار بـه محصـول تـا لحظـه شکستـن آن سنجیده می‌شود. اما محصول تولید‌شده باید در برابر خم‌شدن نیز تا حدودی خاصیت ارتجاعی داشته‌باشد تا به‌ویژه مقابل فشار حاصل از ضربات، تغییر‌شکل ندهد. در آزمون سنجش مقاومت خمشی با‌استفاده از دو تکیه‌گاه در دو‌طرف محصول، به مرکز آن فشاری نقطه‌ای یا خطی وارد‌می‌شود و به‌شکل فزاینده تا لحظه‌ شکستن‌‌ محصول این فشار ادامه‌می‌یابد. میزان بار تحمیل‌شده تا لحظه شکست، نشان‌دهنده میزان تحمل‌‌ بار خمشی بتن می‌باشد.

5-آزمون سنجش مقاومت مقابل یخ‌‌زدگی: در این آزمون، بتن تولید‌شده به مدت 28 روز در چرخه یخ‌بندان قرار‌می‌گیرد. در‌واقع فرآیند یخ‌زدن و ذوب‌شدن یخ‌ها به‌صورت روزانه تکرار‌می‌شود و دمای‌بتن دائماً از مثبت 20 درجه تا منفی 20 درجه تغییر‌می‌کند. پس‌از این آزمایش، میزان فرسایش در‌سطح بتن اندازه‌گیری می‌شود.