در گذشته مادران از پارچه، که چندین بار تا می­شده و در مشمع سه گوش و یا چهار باله و یا شورت (گره­دار و یا شورتی) قرار داده می­شد، برای نوزادان و کودکان استفاده می­نمودند، این پوشک­ها که کهنه نامیده می­شد، علاوه بر غیر بهداشتی بودن آن­ها، هیچ ممانعتی در خروج ادرار نداشته و با توجه به جنس پارچه که آیا پنبه­ای خالص باشد و یا مخلوطی از پلی­استر و ویسکوز در جذب آب مشکلاتی ایجاد می­نمود که چون بدن بچه نیز خیس باقی می­ماند و جذب به خوبی توسط کهنه­ها صورت نمی­گرفت، مشکلات پوستی، عفونت­های ادراری و ... از عواقب آن بود و علاوه بر همه این­ها زحمت زیادی برای مادران در شستشو کهنه­ها و استفاده مجدد از آن­ها ایجاد می­گردید.

امروزه برای جایگزینی کهنه­های قدیمی پوشک­های بچه در انواع مختلف تهیه گردید اعم از معمولی در سایزهای کوچک و بزرگ و پوشک کامل در سایزهای مختلف و پسرانه و دخترانه. اما در همه آن­ها مجموعه­ای از چندین لایه با شکل و اندازه­های متفاوت و جنس­های تعیین شده توسط استاندارد، به کار رفته است. مانند: تیشو که همان دستمال کاغذی است، مواد جاذب که شامل خمیر کاغذ سلولزی حلاجی شده به همراه پودر جاذب (برای پوشک کامل) و لایه میانی که آن هم از جنس تیشو می­باشد، پوشش رویی که از جنس منسوج نبافته است و کلیه اجزاء پوشک که در بالا گفته شده را در بر می­گیرد و از دو طرف پرس می­گردد. هر یک از این لایه­ها نقش مخصوص به خود را دارند و به طور جداگانه کنترل و آزمون می­گردند، در پوشک کامل علاوه بر همه این لایه­ها دارای نوار و کش دور پا و لایه غیرقابل نفوذ که در زیر پوشک کامل قرار می­گیرد نیز می­باشد.

از تفاوت پوشک معمولی و پوشک کامل علاوه بر اجزای تشکیل­دهنده آن­ها نحوه استفاده از آن­ها می­باشد، پوشک معمولی با مشمع گره­دار و یا شورتی استفاده می­گردد اما پوشک کامل همانند شورت استفاده می­شود.

باید توجه نماییم که این فرآورده­ها یک بار مصرف می­باشند و عدم توجه در تعویض به موقع آن باعث بروز بیماری­های پوستی و عفونی برای کودکان می­گردد.

ویژگی­های پوشک بچه معمولی

ïپوشک بچه باید دارای سطح یکنواخت بوده و عاری از اجسام خارجی، بوی زننده، لکه، روغن رنگ، چسب یا آلودگی و یا معایبی که به مصرف­کننده آسیب می­رساند و یا کارآیی پوشک را کاهش می­دهد، باشد مثل وجود پارگی یا سوراخ در سطح اجزای پوشک، عدم وجود هر یک از اجزای پوشک، نایکنواختی و یا قطع شدگی در سطح توده جاذب، عدم یکنواختی توده جاذب، وجود پوشک با اندازه­های متفاوت در یک بسته

ïپوشش رویی پوشک بچه که از جنس منسوج نبافته می­باشد باید کاملاً اجزای داخلی را مهار نموده و در بر گیرد، این لایه معمولاً دارای منافذ بسیار ریزی است که به صورت قیف طراحی شده است این شرایط باعث عبور آسان مواد و جذب آن توسط مواد جاذب شده و برگشت مواد را کاهش داده و کنترل می­نماید، این لایه از دو طرف پرس می­گردد و در پشت پوشک دو لایه با لایه نازکی از چسب و در راستای طول به هم متصل می­شوند.

ïتوده جاذب که معمولاً از جنس خمیر کاغذ سلولزی آسیاب و حلاجی شده می­باشد که باید دارای سطحی یکنواخت و فاقد هرگونه جسم خارجی می­باشد این بخش از پوشک مهمترین قسمت پوشک است، زیرا مسئول جذب مایع ادرار می­باشد.

ï pH پوشک یعنی میزان اسیدی و یا قلیایی بودن پوشک­ها بخاطر عدم آسیب­رسانی به کودکان کنترل می­گردد و این ویژگی­ باید در حد خنثی یعنی بین 5/7 – 6 باشد که این pH مناسب پوست بدن می­باشد.

ï رطوبت پوشک­ها نباید از 5/5 درصد تجاوز کند بیشتر از این مقدار بر روی جذب و راحتی بچه تأثیر می­گذارد.

ویژگی­های پوشک کامل

این نوع پوشک همانند پوشک معمولی دارای پوشش رویی از جنس منسوج نبافته، توده جاذب از خمیر کاغذ سلولزی و لایه هدایت کننده که در این نوع پوشک باید از جنس پلی­پروپیلن و یا پلی­استر باشد. علاوه بر این­ها دارای اجزای پوشش زیری، نوار چسب پهلو، کش کمر، کش دور پا، نوارجلو شناساگررنگی، لایه­محافظ عمودی و پودر جاذب و نوار کمر می­باشد که هر یک ویژگی­های  مخصوص به خود دارد که در استاندارد مربوطه قید گردیده است، این پوشک در دو نوع با باله و یا بدون باله می­باشد.

ïپودر جاذب باید بهداشتی باشد و در سر تا سر توده جاذب، به طور یکنواخت قرار بگیرد و از سطح پوشک خارج نشده و کاملاً در توده جاذب مهار گردد. پودر جاذب موجب بالا رفتن ظرفیت نگهداری پوشک می­گردد به همین دلیل از پوشک معمولی جذب بیشتری دارد و مدت زمان بیشتری قابل استفاده می­باشد.

ïبرای جلوگیری از دوباره تر شدن و افزایش ظرفیت نگهداری از پوشش میانی استفاده می­گردد که این پوشش از تیشو یا تیشوی کریر می­باشد که این پوشش وظیفه حفظ شکل توده جاذب و عبور و پخش ترشحات را نیز دارد. با این لایه کاملاً توسط چسب اتصال به لایه رویی و توده جاذب داشته باشد در غیر این صورت می­تواند در حین حرکت توده جاذب وارد بدن کودک گردد.

ïپوشش زیری باید غیرقابل نفوذ باشد و استحکام و انعطاف مناسبی داشته باشد.

ïکش دور پا برای جلوگیری از نشت بوده و قابلیت نگهداری ادرار را دارد، کش­ها نباید زدگی و قطع­شدگی داشته باشند و نباید روی پا ایجاد فرو رفتگی و ناراحتی ایجاد نمایند.

ïنوار جلو معمولاً رنگی و طرح­دار است و نوار چسب پهلو بر روی آن چسبانده می­شود این نوار در حداقل 2 بار باز و بسته شدن چسب پهلو باید مقاوم باشد.

ïدر برخی از پوشک­های شورتی از شناساگر رنگی که معمولاً آبی کم­رنگ است بر روی پوشش سطح خارجی استفاده می­کنند که در اثر جذب ادرار پر رنگ­تر می­گردد که با افزایش طول قسمت
پر رنگ زمان تعویض پوشک بدون باز کردن پوشک مشخص می­گردد.

توجه داشته باشید اگر: پارگی یا سوراخ در سطح اجزای پوشک وجود داشت، لکه یا هرگونه آلودگی روی پوشک بود، آثار سوختگی ناشی از پرس دیدید، نایکنواختی یا قطع­شدگی در توده جاذب دیدید، عدم چسبندگی نوارکش به سطح رویی یا پوشش زیرین وجود داشت زدگی،
قطع شدگی و یا در رفتگی در کش دور پا، جابجایی نوار جلو و جابجایی در نوار جلو، پارگی، کمی و یا تاخوردگی در چسب بغل دیدید و یا در یک بسته پوشک با اندازه­های متفاوت وجود داشت.

این عیوب، عیوب غیرمجاز برای پوشک کامل است.

آنچه در هنگام خرید پوشک بچه باید به آن توجه نمایید:

1 – نام کشور سازنده

2 – نام تجارتی

3 – تاریخ تولید به روز، ماه، سال

4 – پروانه ساخت از وزارت بهداشت

5 – علامت استاندارد همراه با کد 10 رقمی در ذیل آن

6 – اندازه پوشک (کوچک، بزرگ و متوسط، بزرگ و خیلی بزرگ)

7 – تعداد پوشک در بسته

8 – نوع پوشک (با باله یا بدون باله، معمولی)

9 – روش استفاده از پوشک بچه

10 – درجه پوشک (یک و یا دو)

بسته­بندی پوشک می­تواند در بسته­های پلی­اتیلن، پلی­پروپیلن و یا مقوا باشد، بسته­ها باید به گونه­ای باشد که از نفوذ گرد و غبار و آلودگی جلوگیری نماید و پارگی در بسته­ها وجود نداشته باشد.